CAATSA ରୁ ଭାରତକୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଛାଡକୁ ନେଇ ଋଷ ଆମେରିକା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି । ଋଷ କହିଛି ଯେ ଭାରତ ପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିବା ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଆମେରିକାର ଦୁର୍ବଳତାକୁ ଦର୍ଶାଇଛି । ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶରୁ କଠୋର ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସାମ୍ନା କରୁଥିବା ଋଷର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନି ମାମଲାରେ ଦେୟ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଛି । ଏହି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଉପରେ ଋଷ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛି ।
ଋଷର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ S-400 କିଣିବା ପାଇଁ ଭାରତକୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଛାଡ଼ ଆମେରିକାର ଦୁର୍ବଳତାକୁ ଦର୍ଶାଉଛି । ଆମେରିକାର ଲୋକସଭାରେ ସେହି ସଂଶୋଧନକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଜୁଲାଇରେ କାଉଣ୍ଟର ଆମେରିକାର ଆଡଭର୍ସାରୀ ମାଧ୍ୟମରେ ସାନ୍ସ ଆକ୍ଟ (CAATSA) ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତକୁ ପ୍ରତିବନ୍ଧକରୁ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଋଷର ଫେଡେରାଲ୍ ସର୍ଭିସେସ୍ ଫର ମିଲିଟାରୀ-ଟେକ୍ନିକାଲ୍ କୋଅପରେସନ୍ ର ମୁଖ୍ୟ ଦିମିତ୍ରୀ ସୁଗାୟେଭ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଓ ଋଷ ମଧ୍ୟରେ S-400 ଯୋଗାଣ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ଉଲ୍ଲଂଘନ ବୋଲି ଆମେରିକା କହିଥିଲା । ଆମେରିକୀୟ ପକ୍ଷ କାହିଁକି ଏହାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ବଦଳାଇଲେ? ମୁଁ ଜାଣେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ସମ୍ଭାବନା ହେଉଛି ଯେ ଏହାର ଦୁର୍ବଳତା ।’
ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ସଂପର୍କରେ ତୁର୍କୀ ଉପରେ କଟକଣା ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା । ଋଷର ରପ୍ତାନୀର ତଦାରଖ କରୁଥିବା ସୁଗାଏଭ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଅନ୍ୟାୟ ବାଣିଜ୍ୟ ସହିତ ସମାନ । ଏଥି ସହିତ, ଏହା ହେଉଛି ‘ନିରାପତ୍ତାକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କର ସାର୍ବଭୌମ ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ’ । ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନୂତନ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ ଚେନ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି । ପଶ୍ଚିମଦେଶ ତରଫରୁ ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ଆର୍ଥିକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଯୋଗୁଁ ଦେୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ଥିଲା ବୋଲି ଖବର ଆସିଥିଲା ।
CAATSA ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଆମେରିକା ଇରାନ, ଋଷ ଏବଂ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ବିରୋଧରେ କଟକଣା ଲଗାଇଛି । ଏହି ନିୟମ ଆମେରିକାର ବାଣିଜ୍ୟ ଭାଗୀଦାରୀମାନଙ୍କୁ ଏହି ତିନୋଟି ଦେଶ ସହିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବ୍ୟବସାୟ କରିବାକୁ ବାରଣ କରିଥାଏ । ଏହା ୨୭ ଜୁଲାଇ ୨୦୧୭ରେ ପାସ କରାଯାଇଥିଲା । ଭାରତ ଋଷ ସହ S-400 ସମେତ ଅନେକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି କରିଛି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ CAATSA ଅଧୀନରେ ଆମେରିକା ତରଫରୁ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି । ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କର ଗଭୀରତାକୁ ଦର୍ଶାଇଛି ରୋ ଖାନ୍ନା ଏହି ସଂଶୋଧନ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛନ୍ତି । ପ୍ରତିନିଧି ସଭାରେ ଏହା ଭଏସ୍ ଭୋଟ୍ ଦ୍ୱାରା ପାରିତ ହୋଇଛି ।
